Bankacılık
Kredi Kartlarının Çalışma Prensibi ve Güvenlik / Bölüm -1
Eğer kredi kartı dünyasına yeni adım atan biriyseniz, nasıl çalıştıkları, çeşitleri ve faydaları ile risklerini bilmeniz gerekiyor.
Nakitten daha modern bir alternatif olarak öne çıkan kredi kartları, sorumluluğunuzu bilerek kullandığınız sürece finansal stratejiniz açısından son derece kullanışlı olabilir. Bu yüzden bir kredi kartı başvurusu yapmadan önce nasıl çalıştığını ve nasıl ‘korunduğunu’ bilmenizde fayda var.
Kredi kartı nedir ve nasıl çalışır?
Bir kredi kartı size bir dizi satın alım opsiyonu sunduğu gibi kısa süreli kredi yerine geçen avans çekmenizi de sağlar, ayrıca hesap transferleri yapabilirsiniz (bir kredi kartı hesabını diğer karta aktarmak).
Kredi kartı sağlayıcınız kredi limitinizi belirler ve bu limit kadar borç para da alabilirsiniz. Kredi kartları döner bir kredi gibi ifade edilebilir. Eğer en azından aylık minimum limiti öder ve harcamalarınızın hesap limitinin üzerine çıkmamasını sağlarsanız, kartınızla sürekli borç para alabilirsiniz.
Yaptığınız her satın alım hesap bakiyenize eklenir. Her ay olmak üzere, kart sağlayıcınız en son fatura döngüsü dahil olmak üzere toplam hesabınızı ve en düşük ödeme miktarını gösteren hesap aktivite dökümünü çıkarır. Birçok kart sağlayıcı, belirli bir tarihte sona eren ödemesiz süre seçeneği sunar. Eğer tüm borcunuzu ödemesiz süre içerisinde öderseniz faizlere maruz kalmazsınız. Eğer tersi gerçekleşirse, ödenmemiş miktar üzerinden faiz uygulanmaya başlar.
Kredi kartınızı nasıl kullandığınız kredi raporunuza yansıyacaktır. Aşırı harcama yapmamanız ve zamanında ödeme gerçekleştirmeniz kredi puanınıza olumlu yansıyacaktır. Aşırı harcama yapmak, tüm kredi limitinizi kullanmak ve ödemeleri zamanında gerçekleştirmemek ise kredi puanınızı aşağı çekebilir.
Kredi kartı faizleri ve ücretleri
Kredi kartı faizleri yıllık yüzde oranları (APR) olarak ifade edilir. Eğer APR yüksek ise daha fazla faiz ödeme riski var. APR aynı zamanda değişebilir. Örneğin ödemelerin gerisinde kalırsanız kart sağlayıcı size “ceza APR” uygulayabilir. Bu ceza geç ödemeler nedeniyle size kesilen diğer ücretlerin üzerine eklenir.
Kredi kartları aynı zamanda ücretler ile gelir. Bazıları avans ücretleri, hesap transferi ücreti (bir kartın hesabından diğerine para aktarmak) ve yabancı finansal işlem ücreti (kartınızı yabancı bir ülkede kullanmak). Bazı kartların dönemsel (örneğin yıllık) kullanım ücreti de bulunabilir.
Kredi kartı türleri
Birçok kredi kartı genel kullanım için olsa da bazıları özel içerikler bulundurabilir veya spesifik kullanımlar için sunulabilir.
Para iadesi kartları: Bu kartlar harcadığınız her kuruş için sizi ödüllendirir. Yaptığınız alımlarda belli bir yüzde kadar paranızı geri alır veya kredi kazanırsınız. Kart kullanımına göre genelde her finansal işlemin %1’i veya %5’i kadar geri ödeme alırsınız.
Seyahat kartları: Seyahat karları ile yapacağınız harcamalar gelecekteki seyahatlerinizin ödemelerini karşılamayı amaçlar. Bu tür kartlar sayesinde havaalanlarındaki lobilere girebilir, kiralık araçlar için sigorta kapsamı alabilir ve belirli güvenlik kontrollerinde geri ödeme alabilirsiniz.
Havaalanı ve otel kartları: Bazı havaalanları ve oteller sadakat programları kapsamlarında kredi kartı ödülleri sunar. Uçaklara önden binmek veya indirim oranları gibi ödülleri alabiliyor olmanıza rağmen, bunlar genelde havaalanı veya otelin kapsamındaki hizmetlerle sınırlıdır.
Mağaza kartları: Genelde, bir perakende kartını sadece kartı sunan mağazada kullanabilirsiniz. Bir mağaza kartı alabilmek diğer kredi kartlarını almaktan daha kolaydır.
Hesap transferi kartları: Bir kredi kartı hesabını bir hesap transfer kartına aktararak tasarruf yapabilirsiniz. Şartlara bağlı olarak kartın ilk kullanım döneminde daha düşük bir faiz veya sıfır faiz ödeme imkanı olabilir.
Öğrenci kredi kartları: Öğrenci kartları gözle görülür bir kredi geçmişi olmayan lise ve üniversite öğrencileri için sunulur. Eğer 21 yaş altında iseniz, gelirinize dair delil sunmak veya ebeveynlerin onayını almanız gerekir.
Güvenli kredi kartları: Bu kartlar ile bir kredi geçmişi hazırlayabilirsiniz. Bu tür kartlar belli miktarlarda para yatırmanızı ve yatırdığınız miktar ya da biraz üzeri kadar kredi limitine sahip olmanızı sağlar. Güvenli bir kartı sorumluluğunuzu bilerek kullandığınızı gösterirseniz, standart bir kredi kartına geçmek için “mezun olabilirsiniz.”
Kredi kartı ile bankamatik kartları arasındaki fark
Hesaptaki paranız ile doğrudan ilgili olmayan kredi kartlarının aksine, bankamatik kartları banka hesabınıza bağlıdır. Bankamatik kartları cari veya tasarruf hesabından para çeker ve borç almadığınız için alımlarınız üzerinden faize maruz kalmazsınız. Bankamatik kartları aynı zamanda kredi geçmişinizi de etkilemez.
Peki kredi kartlarının avantajları ve değerlendirilmesi gereken riskleri neler, güvenliği nasıl sağlanır? Yanıtları için makalenin ikinci bölümünü tıklayınız…
Kredi Kartlarının Çalışma Prensibi ve Güvenlik / Bölüm -2 için buraya tıklayınız.