Makale
Dolandırıcılık ve Yasa Dışı Para Transferine Yönelik Dijital ‘Kurye’ Kullanımı Hakkında Her Şey [Detaylar, Önlemler]
Dolandırıcılar kendi hesapları yerine masum bahanelerle tuzağa düşürdükleri kişilerin banka hesaplarını, bir nevi ‘kurye’ gibi kullanıyorlar. Peki bu tehlikeli tuzaklara karşı nelere dikkat edilmesi gerekiyor?
Milyarlarca kullanıcıya sahip sosyal medya platformları, aynı zamanda dolandırıcılar için kandırabilecekleri sayısız hedefle dolu. Bu noktadaki en yeni ve yaygın yöntemlerden biri ise para çarpma (İngilizce karşılığı ile money flipping).
Söz konusu yöntemde dolandırıcı, sosyal mühendisliği kullanarak hedef belirlediği kişiden kendisine para göndermesini istiyor. Genelde hedefi kandırmak için neredeyse hiçbir şey yapmadan çok fazla para kazanmasını sağlayabileceğini iddia ettiği bir yöntemden bahsediliyor veya banka çalışanı gibi görünerek çeşitli bahaneler uyduruluyor. Hedef ya dolandırıcıya para ödemeye razı oluyor ya da kredi kartı ve banka hesabına ait kritik bilgileri paylaşıyor.
Money flipping yönteminde dolandırıcılar genelde ‘kendilerine ait’ banka hesaplarına para gönderilmesini tercih etmiyorlar. Çünkü bu dolandırıcının izini ortaya çıkarabiliyor. İşte yüzden dolandırıcılar, “para aracıları” kullanıyor.
Söz konusu aracılar, dolandırıcılık kaynaklı ya da yasadışı (karapara aklamak gibi) para transferleri için kullanılıyor ve her geçen gün daha fazla sayıda insanın tuzağa düşerek bu tip suçlara alet olduğu görülüyor. Sonuç olarak bazı kişiler bilinçsiz olarak yasaları çiğnedikleri için büyük sorunlarla karşı karşıya kalıyorlar.
Suçlular kendi banka hesaplarını kullanmadıkları için suç ile bağlantılarını ortadan kaldırabiliyorlar. Amaçları, çaldıkları parayı banka hesaplarına aktarmak, ancak bunu yaparken izlerini olabildiğince belirsiz kılmaya çalışıyorlar. İzi belirsiz kılmak için de “sorunsuz bir banka hesabı” bularak, “temiz” görünen bir finansal işlem gerçekleştirmeye çalışılıyor.
Bu amaçla içine sürüklendikleri durumdan şüphelenmeyen insanları ikna ederek bir hesaptan diğerine olabildiğince hızlı para transferi yapmalarını istiyorlar. Bir nevi aracı olarak kullanılan insanlar ya bir şekilde bunu yapmaya teşvik ediliyor ya da masum nedenlerle gerçekleştirdiklerine inandıkları işlemler için komisyon alıyorlar.
Yukarıda bahsedilen yöntemlerle para transferi yapmak için kullanılan kişilere “kurye”, banka hesaplarına da “kurye hesabı” deniyor.
Kuryeler nasıl seçiliyor?
Dolandırıcılar genelde kurye olarak her yaştan insanı hedef seçebiliyor, bunun yanında ana grupları genç insanlar ve daha spesifik olarak öğrenciler. Araştırmalara göre son iki yıl içindeki kuryelerin yüzde 73’ü 14-18 yaş aralığında.
Birçok genç, kısa yoldan para kazanma heyecanı ile suça giriştiğini fark etmiyor. Bu yüzden özellikle gençlerin kuryelerin nasıl seçildiği ve bu tip yöntemlere karşı hangi önlemlerin alınması gerektiğini bilmeleri önem taşıyor.
Dolandırıcıların kuryeleri ikna etmek için gösterdikleri ana yaklaşım, “işlemin sonunda geri ödeme alınacağını” söylemek. Örnek olarak:
– İnternet hizmet sağlayıcınızdan telefon ettiğini söyleyen sözde yetkili, size 500 lira geri ödemeleri bulunduğunu belirtiyor,
– Size ödeme yapabilmek için banka kodu ve hesap numaranızı istiyor,
– Gerekli bilgileri verdiğiniz zaman size 500 değil, örneğin 5000 bin lira transfer ediyorlar,
– Panik halinde sizi tekrar arayan ‘yetkili’, büyük bir hata yaptığını ve eğer patronu ortaya çıkarırsa kovulacağını belirtiyor,
– Size 4.500 lirayı bir banka hesabına aktarmanızı söyleyerek söz konusu bilgileri veriyor.
Bu işlemi tamamladığınız anda bir dolandırıcıya farkında olmadan yardım etmiş oluyorsunuz.
Kurye bulmak için en ideal dijital platformlar sosyal medya ve iş ilanı sayfaları
Organize suç örgütlerinin “kurye bulma birimleri” genelde Instagram, Facebook, Snapchat ve diğer sosyal medya platformlarını tarayıp hedef belirledikleri kişilere “kolay yoldan para kazanma” imkanından (bize göre tuzağından) bahsediyor.
Bazı suç örgütleri daha da ileriye giderek Indeed.com gibi iş odaklı sayfalarda kuryeciliği “iş fırsatı” olarak duyuruyor. Tabii ki bunu yaparken “döviz kontrolcüleri” veya “hazine fonksiyonu” gibi teknik ifadeler kullanmayı da ihmal etmiyorlar.
Eğer kabul ederseniz, dolandırıcılık aşağıdaki basamaklara göre ilerliyor:
1- Onlara hesap bilgilerinizi iletmenizi istiyorlar,
2- Size büyük miktarda para transferi yapıyorlar,
3- En kısa zamanda bilgilerini verdikleri bir diğer banka hesabına para göndermeniz isteniyorlar.
Bazen bu talep bir ATM’den para çekerek diğer hesaba aktarmak şeklinde de olabiliyor. Para transferini yapana kadar söz konusu miktarın belirli kısmını tutmanıza izin veriliyor.
Sosyal medyada nasıl kurye bulunuyor?
Kurye bulmakla görevli suç örgütü üyeleri hedeflerine fiziksel olarak da ulaşıyor. Zira bahis dükkanları, barlar veya okul çıkışları kurye bulmak için ideal yerler. Seçtikleri kişilere, “para transferi alabilmek için hesaplarını kullanıp kullanamayacaklarını” soruyorlar.
Gerçek hayatta yaşanan örnekte dolandırıcı, temas kurduğu kişiye bir e-ticaret sitesi üzerinden ürün sattığını, ancak ödeme aracı bulunmadığı yalanını söylüyor. Dolandırıcı, temas kurduğu kişiye ödeme hesabını kullanmayı teklif ediyor ve böylelikle satışı tamamlayabileceğini belirtiyor. Son aşamada gönderilen paranın kendi banka hesabına transfer edilmesini istiyor. Bu tip yalanlarda cazip olmasını sağlayan ufak komisyonlar da söz konusu olabiliyor.
Bu örnekte aklında birisine yardım etmekten başka bir şey bulunmayan ‘dolandırılan’ kişi, ödeme hizmeti yetkilileri kendisini arayıp “para transferi yapan hesabın suça karıştığını’ açıkladığında düşürüldüğü durumu anlıyor. Sonuç olarak kurye olarak kullanıldığı anlaşılıyor.
Kurye durumuna düşmek ciddi sonuçlar doğurabilir
Eğer yasadışı bir işlem yapmak için kandırılırsanız, buna rağmen sorumlu siz olabilirsiniz. Sonuçlar, uzun vadede ciddi boyutlara ulaşabilir.
– Bankanız, para transferi için kullanılan hesabınızı yasadışı bir işlem için kullanıldığı tespit ettiği anda kapatacaktır.
– Dolandırıcılık için kullanılmış banka hesaplarının bilgilerini içeren sayfalarda yapılacak arşivleme, yeni bir hesap açmanızı zorlaştırabilir.
– Dolandırıcılığın sicile işlemesi, gelecekte ürün satın alırken sözleşme yapmanıza, öğrenci kredisi veya başka bir krediye başvurmaya, hatta kredi kartı talebinde bulunmanıza bile engel olabilir.
– Kuryecilik, kara para aklama altında bir işlem olarak kabul edildiğinden, kişi suçlu bulunması halinde 14 yıla kadar hapis cezasına çarptırılabilir ve suç adli sicilinde kalır.
Para kuryeciliği kişinin kendisi için ciddi sonuçlar doğurabileceği gibi insan kaçakçılığı, hırsızlık, modern kölelik ve uyuşturucu kaçakçılığı gibi çeşitli suçlar işleyen örgütlere yardım etmek anlamına gelir.
Para çarpma, para kuryeliği ve kara para aklama üçgenine düşmemek için özellikle gençlerin “kısa yoldan para kazanmaya yönelik ilgi çekici tekliflerin” sahte olduğunu bilmesi şart. Kesinlikle gerekli sorgulama yapılmadan ve sonuçları öngörülmeden bu tür tekliflere anında bilgi vererek veya yardım etme hissiyle yaklaşılmaması gerekir.