Danimarka’dan Deepfake’lere Karşı Yeni Yasa Tasarısı

Danimarka Kültür Bakanlığı, vatandaşların görüntü ve seslerini ulusal telif hakkı yasaları kapsamında korumaya yönelik yeni bir yasa tasarısı hazırladı. Bu düzenleme son yıllarda giderek artan deepfake teknolojilerinin kötüye kullanımına karşı atılan önemli bir adım olarak görülüyor. Tasarıya göre bir kişinin yüzü ya da sesinin izinsiz kullanılması yasaklanacak ve bu durumdan zarar görenler tazminat talep edebilecek. Mizah ve parodi içerikleri kapsam dışında bırakılırken, özellikle sanatsal performanslarda izinsiz deepfake kullanımı tamamen yasaklanıyor.

Tasarı deepfake içeriklerini kaldırmayı reddeden çevrimiçi platformlara da sorumluluk yüklüyor. Meta ve X gibi şirketler talep üzerine içerikleri silmedikleri takdirde ciddi para cezalarıyla karşılaşabilecek. Yasa yalnızca Danimarka içinde geçerli olacak ve parlamentoda %90’a yakın destekle kabul edilmesi bekleniyor. Bu girişimin Danimarka Başbakanı’nı hedef alan manipüle edilmiş videoların ardından hız kazandığını da belirtmek gerekiyor. Kabul edilirse, Danimarka bu tür yasal önlemleri hayata geçiren bölgedeki ilk ülke olacak.

Deepfake’lerin en tehlikeli yönlerinden biri sahte haber üretmek. Daha önce çeşitli ünlüler ve siyasetçiler kullanılarak oluşturulan içerikler, kamuoyunu yanıltmak, itibarı zedelemek ve yanlış bilgi yaymak amacıyla kullanılmıştır. Bu tür içerikler güvenilir kaynaklardan geliyor gibi göründüğü için mesajların inandırıcılığını artırmaktadır.

Bunun dışında deepfake teknolojileri finansal dolandırıcılık ve siber suçlarda da kullanılmaya başladı. Yapılan bir araştırmaya göre hedeflerin %41’i tanınmış kişilerden oluşuyor (siyasetçiler, ünlüler, iş dünyası liderleri). %34’ünü sıradan vatandaşlar – çoğunlukla kadınlar ve çocuklar – oluştururken, %18’ini ise kurum ve kuruluşlar oluşturuyor.

Resemble.ai şirketinin yayınladığı bir rapora göre, 2025 ikinci çeyreğinde kamuya açıklanan 487 deepfake saldırısı yaşandı. Bu sayı, bir önceki çeyreğe göre %41, geçen yılın aynı dönemine göre ise %300’den fazla artış anlamına geliyor. Sadece doğrudan finansal kayıplar bile 350 milyon doları bulmuş durumda. Şirketin verilerine göre deepfake saldırıları her altı ayda bir ikiye katlanıyor.

Danimarka’daki yeni düzenleme, mağdurlara deepfake içeriklerin kaldırılmasını talep etme ve sanatçılara izinsiz kullanım için tazminat isteme hakkı tanıyor. Bu hak sanatçının ölümünden sonra 50 yıl boyunca geçerliliğini koruyacak. Yasa doğrudan cezai yaptırımlar öngörmese de, mağdurların zararlarını Danimarka hukukunda talep edebilmesi için güçlü bir temel oluşturacak.

Bu düzenleme hızla gelişen yapay zeka teknolojilerinin toplum üzerindeki etkilerine karşı atılmış somut bir adım. Eğer tasarı yasalaşırsa, Danimarka yalnızca kendi vatandaşlarını korumakla kalmayacak, aynı zamanda diğer ülkelere de benzer adımlar atmaları için ilham verecek.