Çocuklara Aktarılmasında Fayda Olan 5 Güvenli İnternet Bilgisi

Sayısız uygulama, oyun ve web sayfası ile popüler hale gelen internette, pazarlamacıların öne sürdüklerini yargılamak gerçek hayattakinden çok daha zor. Sadece uygulamaların ve web sayfalarının vaatlerini değerlendirmekle kalmıyor, çocuğunuzun direkt mesajlarına dadanan yabancılar ve siber zorbalardan, ekranlar için uykusundan ödün vermesine kadar birçok konuda endişe duyuyorsunuz. Dahası, güven ve doymuşluk hissi yerine yalnızlık ve gerginliğe kapılmasından korkuyorsunuz.

‘Telefonunu teslim ederek en iyisini ummak’, 21’inci yüzyıldaki ebeveynliğin temeline yerleşti. Özellikle okul çağı öncesindeki bir çocuğun, ekrana bakmak için fazlasıyla istekli olması ve 8-12 yaş arası çocukların arkadaşları ile mobil oyun oynamak için gösterdiği çaba söz konusuysa. Yine de, çocuğunuzun çevrimiçiyken geçirdiği vakit konusunda daha yönlendirici ve otorite sahibi bir ebeveyn olmak mümkün. Çocuklara çevrimiçi bilgileri nasıl okuyup anlayacaklarını ve internette gezinmeyi öğretmenin yanı sıra özellikle çevrimiçi dünyadaki birçok gizli riski de öğretmeliyiz. İşte bu noktada çocuklara aktarılmasında yarar bulunan 5 güvenli internet bilgisine göz atalım…

1- Parola güvenliği

Artık çocuklar da birden fazla sayıda hesaba giriş yapmak durumunda kalabiliyor. Bu noktada tıpkı yetişkinlerde olduğu gibi çocuklarda da parola güvenliği büyük önem taşıyor. Güçlü ve benzersiz parolalar kullanmalarının önemini ve gerekliliğini açıklayarak onlara yardımcı olabilir ve bu parolaları gizli tutmalarını sağlayabilirsiniz.

Basit ve tahmin edilmesi kolay parola ifadeleri yerine, çeşitli kelimelerden ve karakter türlerinden oluşan, ezberlenmesi çok uzun veya karmaşık olmayan parolalar kullanmayı düşünmeliler. Parolalarının veya parola ifadelerinin asla kimseyle paylaşılmaması gerektiğini ve fazladan bir güvenlik katmanının (iki adımlı doğrulama -2FA- gibi) kimseye zarar vermeyeceğini de mutlaka vurgulamak gerek.

2- Tıklamadan önce iki kere düşünmek ve kişisel bilgiler

Küçük çocuklar için verilerimizin değerini vurgulamak önemli. Tanımadıkları birinden gelen bağlantıları asla açmamaları gerektiğini ve arkadaşları bir mesajlaşma uygulaması aracılığıyla bir şey gönderdiğinde, tıklamadan önce bağlantının gerçekten tanıdıkları kimse tarafından gönderilip gönderilmediğini, geçerli/güvenli olup olmadığını, istenmeyen bir e-posta içerip içermediğini her zaman kontrol etmeleri gerektiğini açıklamalısınız.

Hepsinden önemlisi de tam adlarını, kimlik numaralarını, adreslerini veya varsa banka bilgilerini asla kimseye vermemeleri gerektiğini bildiklerinden emin olmalısınız.

3- Veri gizliliği

Dijital çağda büyümek tüm verilerinizin çevrimiçi olması anlamına gelir. Yüz tanıma sistemleri, giyilebilir cihazlar tarafından toplanan sağlık verileri, çevrimiçi veri tabanlarında tutulan notlar ve video oyun platformlarına kaydolmak için istenen kişisel bilgiler ile çocuklar dijital dünyada yer alıyorlar. Bu verilerin nasıl kullanılabileceğini anlamaları önemlidir. Bu verilerin siber korsanlar için bir gelir kaynağı olduğunu açıklayın.

4- Cihazların paylaşılmamasının önemi

Dizüstü bilgisayarlar, telefonlar ve tabletler gibi mobil cihazlar “kişisel bilgisayar” kavramına yeni anlamlar kattı. Bilgisayarlar, paylaşılmak yerine bireysel kullanıcılar tarafından kullanılmak üzere üretildi. Gençler bunu bilmeyebilir ve resim gösterirken, mobil video oyunları oynarken veya “sadece TikTok’ta bir şeyi kontrol ederken” cihazlarını arkadaşlarıyla paylaşmaya eğilimli olabilir. Cihazlarını tanımadıkları birine asla ödünç vermemelerini hatırlatın.

5- Gerçek yaşamda da dijital dünyada da yabancılara karşı temkinli olmak

Ebeveynlerin ve eğitimcilerin kaçınmaması gereken bir konu da “yabancı tehlikesidir”. Çocuklara bir yabancının arabasına binmemelerini söylemenin yanı sıra, internetin sadece yabancılarla dolu büyük bir halka açık yer olduğunu hatırlatın. En kötü senaryoyu varsayarak ne olabileceğini ve herhangi bir zararın nasıl önlenebileceğini açıklayın.

Çocuklarınız internette, bilgisayarların arkasına gizlenmiş kötü niyetli insanların bulunabileceğini bilmelidir. Çocuklar ne kadar çok bilgi paylaşırsa, potansiyel zarar da o kadar büyük olur; başka bir deyişle, kötü amaçlı yetişkinlerin güvenlerini ve dostluklarını kazanabilmeleri ve daha sonra bu güveni kötüye veya başka bir şekilde onlara karşı kullanabilme olasılığı o kadar yüksektir.

Çocuklara tanımadıkları insanların yanı sıra tanıdıkları insanlara karşı da dikkatli olmayı öğretin. Siber zorbalık ve güven kazanma gibi kavramların anlamlarını ve yabancıların sahte arkadaşlıklar kurmak ve gençleri kişisel veri ve hatta tamamen kişiye özel içerik paylaşmaları için nasıl kandırmaya çalıştıklarını ve bunun göz korkutma, korku ve potansiyel fiziksel zararla sonuçlanabileceğini açıklayın.

En güçlü savunma için çocuklarla doğru iletişimin önemi

Dijital araçların sağlıklı kullanımı ve karşılaşabilecekleri tehditler hakkında çocuklarla konuşulması, çocukların dijital dünyadaki güvenliğini sağlarken en güçlü savunma hattını oluşturuyor.

Gizlilik, güvenlik ve çevrim içi ortamda uygun davranışlar konusunda anne babalar çocuklarla düzenli olarak iletişim kurmalılar. Çocuklar ebeveynleriyle dijital dünyada kendilerini rahatsız edebilecek konular hakkında rahatça konuşabilmeliler. Okul dönemleri hem büyükleri hem de çocukları aldatmak için siber suçlulara fırsatlar sunuyor.