Güvenlik Önerileri
Bilgisayarınızda Yabancı Biri mi Var?
Siber korsanların bilgisayarınıza sızmış olabileceğine dair öne çıkan işaretleri sıraladık…
Siber korsanlar, birçok farklı şekilde bilgisayarlarımıza sızmaya çalışıyor. Tüm önlemlere karşın dijital dünyada bazı durumlarda beklenmedik tuzaklara düşülebiliyor. Kimi zaman tıklanmaması gereken bir bağlantıya tıklamak, bazen açılmaması gereken bir PDF’i indirip açmak, sistemlerimizde problemlere neden olabiliyor. Bu rehber içerikte siber korsanların bilgisayarınıza sızmış olabileceğine dair öne çıkan işaretleri ele aldık.
Bir mesaj…
Bilgisayarı açtınız, her zamanki başlangıç ekranından farklı olarak bir şeyle karşılaştınız; bir fidye mesajı…. Bu beklenmedik sürpriz, bir fidye yazılım saldırısına maruz kalındığını gösteriyor, ilgili mesajda da muhtemelen sizden ödeme talep ediliyor. Dijital paralarla nasıl ödeme yapacağınıza ilişkin talimatlarla birlikte ödeme yapmanız için genellikle kısa bir süre verildiği de dikkatlerden kaçmıyor. Kötü haber şu ki bu talimatları harfi harfine uygulasanız bile şifrelenmiş dosyalara tekrar erişim sağlama ihtimaliniz yaklaşık yüzde 35 civarında.
Yavaş ve sesli çalışan bilgisayar
Korku filminde gibisiniz, bilgisayarınız sesli çalışıyor, üstelik tuhaf bir şekilde de yavaş… Bunların nedeni Truva atları, solucanlar, vb. olabilir. Bu kötü amaçlı yazılımlar, bir bilgisayara yüklendiğinde genelde o bilgisayar yavaşlar. Bu durum özellikle dijital para madenciliği yapmak için aşırı miktarda işleme gücü ve enerjisi kullanan kötü amaçlı kripto madenciliği saldırılarında yaşanır. Bilgisayarların yavaş çalışması, bilgisayarın temizlenmemesi gibi kötü amaçlı olmayan faktörler nedeniyle de gerçekleşebilir. Yolunda gitmeyen bir durum olup olmadığını kontrol etmenizde fayda var.
Kameram kendiliğinden açılıyor
Birçok filme ve diziye de konu olan kameranın kendiliğinden açılması, genellikle farkına zor varılan bir durum. Bilgisayar korsanları tarafından yüklenen bazı casus yazılımlar, sadece bilgisayarınızdan veri çalmak için değil aynı zamanda gizli biçimde kamera ve mikrofonunuzu açmak için de tasarlanır. Böylelikle webcam yoluyla gizlilik ihlal edilirken bu yasa dışı yolla elde edilmiş kayıtlar daha sonra bir tür şantaj aracı olarak kullanılmak istenebilir.
Başkalarına size ait hesaplardan mesajlar gitmesi
İletişimde olduğunuz kimselere sizden habersiz e-posta iletileri ve sosyal medya mesajları gidiyorsa bilgisayarınıza kesin olarak sızılmış demektir. Bu tip durumlarla akıllı telefonlarda da rastlanabilir. Kurbanların hesaplarının ele geçirilmesi ve bunların kurbanın tüm arkadaşlarına istenmeyen veya kimlik avı e-postaları göndermek için kullanılması klasik bir kimlik avı taktiğidir. Genellikle tıklanmaması gereken bağlantılar içeren mesajlar ve e-postalar, başkalarının hesapları açısından son dönemin ciddi tehdit unsurları arasında.
Gereğinden fazla açılır pencere reklamının olması
Banner adı da verilen açılır pencereler, internet sitelerinin pek de hoş karşılanmayan gelir modellerinden. Ancak kimi durumlarda bu reklamlar sanıldığının aksine kötü amaçlar için kullanılıyor olabilir. Reklam yazılımları genellikle kurbanları haddinden fazla reklama maruz bırakarak saldırganlara para kazandırır. Bu nedenle bilgisayarınızın açılır pencere reklamlarıyla dolması bilgisayarınızda bir yerlerde yüklü, kötü amaçlı bir kodun olabileceğine işaret eder.
Web tarayıcınızda yeni araç çubukları mı var?
Kötü amaçlı yazılımlar, tarayıcınıza ekstra araç çubukları yükleyebilir. Bilmediğiniz ya da yüklediğinizi hatırlamadığınız bir araç çubuğu fark etmeniz, muhtemelen bilgisayarınıza sızıldığı anlamına gelecektir. Bu beklenmedik araç çubuklarını kaldırmak için bilgisayarınızın fabrika ayarlarını sıfırlamanız (format da denir) akla gelebilir.
Rastgele simgelerin görünmeye başlaması
Gizliliği ihlal edilmiş bir bilgisayara kötü amaçlı yazılımlar yüklendiğinde genellikle yeni masaüstü simgeleri ortaya çıkar. Dosyalar, klasörler ve programlar düzgün bir şekilde masaüstünde organize edildiği sürece bu simgeler kolaylıkla fark edilebilir. Artık güncelliğini yitiren bir metot olmakla birlikte hala dikkat edilmesi gereken konular arasında yer aldığını belirtelim.
Parolaların/kimlik bilgilerinin çalışmaması
Bilgisayar korsanları bilgisayarınızı ele geçirmeyi başarmışsa e-postanız gibi çeşitli çevrim içi hesaplarınızı da ele geçirmiş ve sizi hesaptan atmak için şifreleri değiştirmiş olabilirler. Bunun sonuçlarıyla başa çıkmak, maruz kalınan bir siber saldırının en stresli kısımlarından biri olabilir.
Bir antivirüs uyarısı alınması
Antivirüs programlarından gelen uyarılar ciddiye alınmalıdır. Bu arada bu tip uyarılar da sahte olabilir; uyarının kullandığınız lisanslı antivirüs hizmeti sağlayıcısından gelip gelmediğini kontrol edin ve bilgisayarınızdaki kötü amaçlı dosyaları bulup silmek için talimatları uygulayın.